Coilia mystus – Cá cơm Mystus đặc điểm nhận dạng và những điều cần biết

1. Đặc điểm sinh học

Cá cơm Mystus (Coilia mystus) có tên tiếng Anh là Mystus Anchovy hoặc Hairtail Anchovy. Đây là một loài cá nước lợ và nước mặn với các đặc điểm sau:

• Hình dáng: Cơ thể cá dài và dẹt bên, hình dạng giống như con dao găm, với phần bụng sắc cạnh. Điểm đặc trưng của loài này là các tia vây ngực kéo dài tạo thành sợi, do đó chúng còn được gọi là cá cơm sợi.

• Màu sắc: Cá cơm Mystus có màu bạc sáng, lưng có màu xanh lam nhạt. Phần bụng có màu trắng bạc. Vây lưng và vây đuôi có màu xám nhạt. Các tia vây ngực kéo dài có màu trắng trong.

• Kích thước: Cá trưởng thành có thể đạt chiều dài tối đa khoảng 20-25 cm trong môi trường tự nhiên.

• Cấu trúc vây: Cá có 12-14 tia vây lưng, 14-17 tia vây hậu môn. Điểm đặc biệt là vây ngực có các tia vây kéo dài, thường là 5-7 tia tạo thành sợi dài. Vây đuôi chẻ đôi giúp chúng bơi lội linh hoạt trong môi trường nước.

2. Môi trường sống

Cá cơm Mystus phân bố chủ yếu ở khu vực Đông Nam Á, bao gồm các vùng biển ở Việt Nam, Thái Lan, Indonesia, Malaysia và Philippines. Chúng thường sống ở:

• Môi trường tự nhiên: Các vùng cửa sông, ven biển, đầm phá, nơi có sự pha trộn giữa nước ngọt và nước mặn (nước lợ). Chúng thích nghi tốt với môi trường có độ mặn thay đổi.

• Tập tính: Chúng là loài cá di cư, thường di chuyển theo đàn lớn vào các vùng nước ngọt để sinh sản và tìm kiếm thức ăn.

3. Chế độ ăn uống

Cá cơm Mystus là loài ăn tạp (omnivorous), nhưng chủ yếu ăn các sinh vật nhỏ. Trong tự nhiên, chúng chủ yếu ăn:

• Động vật phù du (zooplankton) như copepods, cladocera và rotifers.

• Ấu trùng côn trùng và các loại giáp xác nhỏ.

Trong môi trường nuôi nhốt, để đảm bảo sức khỏe, chế độ ăn cần bao gồm:

• Thức ăn công nghiệp dành cho cá nhỏ, dạng viên hoặc mảnh.

• Bo bo (Moina), artemia (ấu trùng tôm ngâm nước muối) để bổ sung protein.

• Trứng nước (daphnia) để cung cấp chất xơ.

Việc cung cấp chế độ ăn cân bằng, đa dạng giúp cá phát triển khỏe mạnh và tăng cường sức đề kháng.

4. Cách chăm sóc trong bể cá

Nuôi cá cơm Mystus đòi hỏi sự hiểu biết về điều kiện sống của chúng. Dưới đây là các yếu tố quan trọng:

• Kích thước bể: Cá cơm Mystus là loài bơi theo đàn, do đó bể nên có dung tích tối thiểu 80-100 lít để chứa một đàn khoảng 10-15 con. Chiều dài bể nên tối thiểu khoảng 80 cm để đảm bảo không gian vận động.

• Chất lượng nước:

  • Nhiệt độ: 24-28°C.

  • Độ mặn: 5-15 ppt (phần nghìn). Có thể sử dụng muối biển nhân tạo để điều chỉnh độ mặn.

  • pH: 7.0-8.0.

  • Hàm lượng oxy hòa tan: Duy trì ở mức cao bằng cách sử dụng máy sục khí.

  • Thay nước định kỳ (khoảng 20-30% mỗi tuần) để loại bỏ chất thải.

• Trang trí bể: Bể nên có cây thủy sinh, gỗ lũa và đá để tạo môi trường sống tự nhiên cho cá. Tuy nhiên, cũng cần để lại không gian mở cho cá bơi lội.

• Tính cách và khả năng tương thích: Cá cơm Mystus là loài hiền lành và thích sống theo đàn. Nên nuôi chúng cùng các loài cá nhỏ khác có tính cách tương tự như cá neon, cá bảy màu hoặc cá chuột.

• Sức khỏe: Cá cơm Mystus có thể bị các bệnh như nấm, ký sinh trùng hoặc bệnh trắng mình. Cần quan sát các dấu hiệu bất thường như bơi lờ đờ, mất màu, hoặc xuất hiện đốm trắng trên cơ thể.

5. Sinh sản

Trong tự nhiên, cá cơm Mystus sinh sản bằng cách đẻ trứng. Mùa sinh sản thường diễn ra vào mùa mưa, khi độ mặn của nước giảm. Con cái đẻ trứng vào các đám rong rêu hoặc cây thủy sinh, và con đực thụ tinh. Việc sinh sản trong bể cá khá khó khăn nhưng có thể thực hiện được bằng cách tạo điều kiện môi trường phù hợp và cung cấp thức ăn giàu dinh dưỡng.

6. Lưu ý khi nuôi

• Nguồn gốc: Nên mua cá từ các cửa hàng cá cảnh uy tín để đảm bảo cá khỏe mạnh và không mang mầm bệnh.

• Thích nghi: Khi mới mua về, cần thả cá vào bể từ từ để chúng thích nghi với môi trường mới.

• Quan sát: Thường xuyên quan sát cá để phát hiện sớm các dấu hiệu bệnh tật và có biện pháp xử lý kịp thời.

7. Ý nghĩa trong ngành cá cảnh

Cá cơm Mystus được ưa chuộng nhờ vẻ đẹp thanh thoát và tính cách hiền lành. Chúng là một lựa chọn tốt cho những người yêu thích cá cảnh và muốn tạo một bể cá cộng đồng hài hòa. Vẻ đẹp của đàn cá cơm bơi lội trong bể sẽ mang lại sự thư giãn và thú vị cho người nuôi.

8. Kết luận

Cá cơm Mystus là một loài cá cảnh đẹp và dễ nuôi, phù hợp với những người mới bắt đầu. Với những đặc điểm sinh học độc đáo và tính cách hiền lành, chúng sẽ là một sự bổ sung tuyệt vời cho bể cá của bạn. Tuy nhiên, để nuôi thành công, người chơi cần đầu tư thời gian, công sức và kiến thức để tạo điều kiện sống lý tưởng cho loài cá này.

Hy vọng bài viết này cung cấp thông tin hữu ích cho những ai muốn tìm hiểu và nuôi cá cơm Mystus. Hãy đảm bảo bạn chuẩn bị đầy đủ trước khi đưa chúng vào bể cá của mình!